4 milyon kişi ekmeğini otomotivden kazanıyor Otomotiv üretiminde dünya 16'ıncısı olan Türkiye, otomotiv sektöründe yarattığı istihdamda ise ilk 10 ülke arasına giriyor. Türkiye'de 230 bin kişi, ekmeğini doğrudan otomiv sektöründen yiyor.

14 Şubat 2008 20:15

Uluslararası Motorlu Taşıt Üreticileri Derneği'nin (OICA) 2005 yılı ana ve yan sanayi istihdam verilerine göre Türkiye, 230 bin kişiye otomotiv sektöründe doğrudan iş olanağı sağlayarak dünyanın bu alandaki en büyük 11'inci ülkesi durumunda.   2005'ten bu yana yeni yatırım ve kapasite artışlarıyla birlikte ana ve yan sanayideki istihdam resmi olmayan rakamlara göre 250 bine yaklaşarak Türkiye'yi çok az farkla Güney Kore'nin önüne geçirip 10'uncu sıraya çıkarttı. Otomotiv sektöründe istihdam sadece ana ve yan sanayiyle sınırlı değil. Türkiye genelindeki yetkili satıcı ve servislerde çalışan sayısı 75 bin. Bunlara özel satış noktaları ve servisleri ekleyince bu rakam 300 bini buluyor. Türkiye'de otomotivden dolaylı istidam yaratan sektörlerdeki (akaryakıt, finans, sigorta, ulaştırma vs...) çalışan sayısının ise 700 bini bulduğu belirtiliyor. Böylece Türk otomotiv sektörü, ana ve yan sanayisiyle doğrudan ve dolaylı olarak toplamda 1 milyon 250 bin kişiye iş olanağı sağlıyor. Bu kişilerin aileleri ile birlikte Türkiye'de otomotivden ekmek yiyen kişilerin sayısı 4 milyona yaklaşıyor. ABD'li Ford ile Koç Grubu'nun ortaklığı olarak kurulan Ford Otosan'ın 1966 yılının Aralık ayında ilk seri üretim Türk otomobili olan 'Anadol'u banttan indirmesiyle başlayan Türkiye'nin en büyük macerası, aradan geçen 40 yıllık süreçte bizi hatta dünyayı şaşırtan bir gelişim gösterdi. Otomotiv Sanayi Derneği'nin (OSD) verilerine göre 1967 yılında bin 760 adet otomobil üreten Türkiye, bugün 17 ana firmanın tüm dünyaya üretim yaptığı bir otomotiv merkezi konumuna geldi. İlk kez 100 bin adete 1973'te ulaşan sektör, 2000'li yıllarda atağa kalkarak, Türkiye'yi önce Avrupa'nın ardından dünyanın en önemli otomotiv üreticilerinden biri haline getirdi. 2006 yılına gelindiğinde dünyada üretilen her 1000 aracın 14'ünde 'Made in Turkey' damgası bulunuyordu. Üretimde 1 milyon barajını o yıl aşan Türk otomotiv sektörü, elde ettiği 15 milyar dolarlık ihracat geliriyle de uzun yıllardır bu alanda Türkiye'nin lider sektörü konumundaki tekstili de geride bırakmayı başardı. 2007 yılı sonunda ise 20 milyar dolarlık ihracat rakamı, 3.5 milyar dolarlık dış ticaret fazlası ve 1.2 milyon adede yaklaşan üretimiyle otomotiv, Türkiye'nin en önemli sektörü olduğunu net bir şekilde ortaya koydu. 'DÜNYA İSTİHDAM LİGİ'NDE 11'İNCİYİZ Ana ve yan sanayisiyle birlikte bu başarıya imza atan Türk otomotiv sektörü, artık sağladığı istihdamla da ülkenin ekonomisine yadsınamayacak bir kaktı yapıyor. Sektör, bu katkısıyla da dünya otomotiv liginde üst sıraları zorluyor. Uluslararası Motorlu Taşıt Üreticileri Derneği (OICA) verilerine göre, 2006 yılı dünya otomotiv üretim liginde 16'ncı sırada olan Türkiye, sağladığı doğrudan istihdamla ise 11'inci sırada yer almayı başarıyor. OICA'nın 2005 yılı verilerine göre hazırladığı 'Dünya Otomotiv Doğrudan İstihdam Ligi'nde Türkiye, 230 bin kişiye otomotiv sektöründe doğrudan iş olanağı sağlıyor. İstihdam liginin zirvesinde ise 1.6 milyon kişiyle dünya motorlu taşıt üretiminin yüzde 10'unu gerçekleştiren Çin bulunuyor. Dünya otomotivinde artık söz sahibi olan Çin'in ardından 954 binle ABD ikinci, 773 binle de Almanya üçüncü sırada yer alıyor. Otomotivin yükselen yıldızlarından Rusya 755 bin kişiye doğrudan istihdam yaratıp 4'üncü olurken, Japonya 725 binle 5'inci sırada kalıyor. Dünyada otomotiv üretiminin yapıldığı 39 ülkeden oluşan listesinin son sırasında ise komşumuz Yunanistan bulunuyor. İLK 10 İÇİN GÜNEY KORE İLE YARIŞIYORUZ Dünya üretim liginde İtalya ile yarışan Türkiye'nin konu istihdam olunca otomotivde dünyanın önemli ülkelerinden biri olan Güney Kore ile büyük bir yarış içerisinde olduğu görülüyor. OICA verilerine göre, Kia ve Hyundai markalarıyla tanınan Güney Kore, 246 bin 900 kişilik istidam rakamıyla 10'uncu sırada yer alıyor. 230 bin kişiyle Güney Kore'nin hemen arkasında bulunan Türkiye ise, istidam liginin ilk 10'una girmek için büyük bir mücadele veriyor. Türkiye şimdiden Birleşik Krallık, İtalya, Tayland, Kanada, İsveç, Meksika gibi birçok ülkeyi geride bırakmış durumda. Türkiye'nin özellikle dünya üretim liginde yarıştığı İtalya'yı istidam da sollaması da dikkat çekici bir nokta olarak görülüyor. Avrupa'nın en büyük 6'ncı otomotiv üreticisi olan Türkiye, OICA'nın istidam liginde ise Almanya, İspanya ve Fransa'nın ardından 4'üncü sırada kendine yer buluyor. Avrupa'nın 4 büyüğünden biri olan Türkiye, Rusya hariç otomotivde rakibi olarak görülen bütün Doğu Avrupa ülkelerini önemli farkla geride bırakmayı başarıyor. Bugün üretim, ihracat, istihdam, vergi geliri gibi birçok alanda Türkiye'nin ekonomisine büyük katkı sağlayan Türk otomotiv sektöründeki istihdam rakamları, OICA'nın 2005 yılı verileri baz alınarak hazırlanan raporundaki 230 bin kişiyi çoktan geçmiş durumda. Bugün Türk otomotiv sektörü, 47 bini ana, 200 bini ise yan sanayide olmak üzere yaklaşık 247 bin kişiye doğrudan iş olanağı yaratıyor. Bu da ailelerle birlikte en az 750 bin kişinin doğrudan otomotiv sektörü sayesinde geçindiğini gösteriyor. Tabii otomotivin istidama etkisi dolaylı yollarda da büyük oluyor. Başta satış ve satış sonrası olmak üzere lastikten akaryakıta, ulaştırmadan finansa birçok sektör, dolaylı olarak otomotiv sayesinde binlerce kişiye iş olanağı yaratıyor. Sadece Türkiye genelindeki yetkili satıcı ve servislerde çalışan sayısı 75 bini buluyor. Bunlara oto galerileri ve özel servisler de eklenince bu rakam 300 bini bini buluyor. Türkiye gelelinde otomotivden dolaylı istidam yaratan sektörlerdeki çalışan sayısının 700 bini bulduğu belirtiliyor. Böylece Türk otomotiv sektörü, ana ve yan sanayisiyle doğrudan ve dolaylı olarak toplamda 1 milyon 250 bin kişiye iş olanağı sağlıyor. Bu kişilerin aileleri ile birlikte toplamda 4 milyona yakın kişi otomotivden ekmek yiyor. Ayrıca Türkiye'deki toplam istihdam rakamının 23.3 milyon (TÜİK Eylül 2007 verisi) olduğu düşünülürse, otomotivin 1 milyon 250 bin çalışanla istidamdaki payının ne derece önemli olduğu ortaya çıkıyor. 2012'DE 500 BİN ÇALIŞANA ULAŞACAK Türk otomotiv sektörü hızla gelişirken, önüne koyduğu agresif hedeflere de beklenenden çok daha kısa sürede ulaşmayı başarıyor. Bugün otomotivde 1.2 milyon adede yaklaşan üretim ve 20 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Türkiye, 2012 yılında daha büyük hedeflere doğru ilerliyor. Sektör 4 yıl sonra, 2 milyon adetlik üretim, 40 milyar dolarlık ihracat ve 500 bin kişilik doğrudan istihdam rakamına ulaşmayı hedefliyor. Bu da 2012 yılında otomotivden ekmek yiyenlerin arasına milyonlarcasının daha katılması anlamına geliyor. Oto üretiminde dünyada 9 milyon kişi çalışıyor Uluslararası Motorlu Taşıt Üreticileri Derneği (OICA) verilerine göre, dünyada otomotiv sektörünün doğrudan istdah ettiğin kişi sayısı 9 milyon civarında. Bir diğer deyişle imalat sanayinde çalışan her 20 kişiden biri otomotiv sektöründe çalışıyor. Dolaylı istihdam ile birlikte ise bu rakam 50 milyona çıkıyor. AB'de istihdamın yüzde 7'si otomotivde Avrupa Birliği'ni (AB) oluşturan 27 ülkede imalat sanayindeki toplam istihdamın yüzde 7'sini otomotiv sektörünün doğrudan yarattığı iş olanakları sağlıyor. Avrupa Otomotiv Üreticileri Derneği'nin (ACEA) 2006 yılı verilerine göre, 16.1 milyon adetle dünya motorlu taşıt üretiminin yüzde 33'ünü tek başına karşılayan AB'de 2.3 milyon kişi doğrudan otomotiv sektöründe çalışıyor. Dünyanın en büyük otomotiv üreticisi konumundaki AB'de sektör, 12.6 milyon kişiye de dolaylı yollarla istihdam sağlıyor. Her 1000 aracın 14'ü Made in Turkey damgalı Dünyanın en büyük 20 otomotiv üreticisinden biri olan Türkiye, üretilen her 1000 aracın 14'üne 'Made in Turkey' damgası vuruyor. Uluslararası Motorlu Taşıt Üreticileri Derneği (OICA) 2006 yılı verilerine göre Türkiye, dünya otomotiv üretim liginde 16'ncı sırada yer alıyor. Önümüzdeki yıllarda İtalya'yı da zorlaması beklenen Türkiye, aynı zamanda Avrupa'nın en büyük 6'ncı otomotiv üreticisi konumunda bulunuyor. Alper Yoldaş / Hürriyet